Serge

Erasmus of Erasimus, heilige, was volgens de legende uit Klein-Azië afkomstig. Hij was bisschop van Antiochië, gestorven in 303 als martelaar in Formiae in Italië (Campanië); kerkelijke. feestdag: 2 juni. Als heilige is hij een van de 14 noodhelpers en patroon van de zeelieden; vandaar de naam van het st.-elm(u)svuur (vgl. Elmo, een Italiaanse vorm van de naam), een lichtschijnsel aan de uiteinden van masten e.d., zo genoemd naar de legende van St.-Erasmus, waarin verteld wordt dat bij een hevig onweer de hemel boven hem en zijn toehoorders rustig en helder bleef.

Volgens een bekende overlevering zou Desiderius Erasmus een foutieve vertaling zijn van Geert Geertsen (die naam zou in verband gebracht zijn met het werkwoord begeren (Grieks: erasteuein). Zijn doopnaam was echter Erasmus, naar de in de middeleeuwen populaire heilige. Later voegde Erasmus er zelf Desiderius aan toe (zie ook Desiderius). Waarschijnlijk onder invloed van Desiderius Erasmus kreeg de naam Erasmus ook enige verbreiding in het oosten van Engeland: bijv. de grootvader van Charles Darwin heette Erasmus Darwin, diens overgrootvader was sir Erasmus Earle.

Zie ook Raas.
Een verkorting van Erasmus of een afleiding uit Razo, Radzo, een eenstammige verkorting, en vleivorm daarvan, van Germaanse namen met rad- 'raad' (zie raad-). Razo komt vanouds (eerste voorbeeld van 1088) voor in het geslacht van de heren van Gavere (zie Tavernier-Vereecken, 110). Raas, Razo = Erasmus, Den Bosch 14e/15e eeuw. Raes, Rase, Ze. 14e eeuw.

Guus: Verkorting van Augustus of Gustaaf.

Augustus:
Latijns. 'geheiligd, gewijd, verheven, eerwaardig' (vandaar de ironie in 'August de domme'). Letterlijk betekent de naam 'vermeerderaar', van het werkwoord augere 'vermeerderen', vergelijk het Griekse sebastos (vergelijk Sebastianus).

Augustus was sinds 27 voor Christus de bijnaam van Octavius Caesar (Octavianus). Na hem namen alle Romeinse keizers deze bijnaam aan; de keizerinnen noemden zich Augusta. Na de Renaissance namen ook sommige van de Duitse prinsen (bijvoorbeeld van Saksen) en koningen van Polen deze titel aan (semper augustus).

Ter ere van de eerste keizer Augustus heeft de achtste maand die naam. Als voornaam vond Augustus, of de verkleinvorm Augustinus, verbreiding onder invloed van de kerkleraar Aurelius Augustinus. Hij werd geboren in 354 in Tagaste. In 396 werd hij bisschop van Hippo in Noord-Afrika. Zijn bekendste werken zijn de 'Confessiones' ('belijdenissen') en 'De Civitate Dei' ('Over de stad Gods'). Hij heeft veel invloed gehad op de Westeuropese cultuur van de middeleeuwen. Gestorven in Hippo in 430; kerkelijke feestdag: 28 augustus.

Een tweede heilige van deze naam was Augustinus, de eerste aartsbisschop van Canterbury (601). Gestorven tussen 604 en 610; kerkelijke feestdag: 28 augustus. De naam kwam niet zo vroeg in de middeleeuwen in gebruik: Oste, Luik 1351 (Vincent 52); Austin, Ieper 14e eeuw (W. Beele, Meded. Naamk. 1960, 33); Oste, Halle 1381 (Lindemans); Austyn, Leuven 1390 (id.); Augustijn, Kortrijk ca. 1400 (Debrabandere); Augustijnken van Dordt, dichter, 2e helft 14e eeuw; Augustijn, Schiedam 1524, Den Haag 1532: vr. Augusta 1718.

Gustaaf:
Volgens Otterbjörk is een oudere vorm Götstaf, met de betekenis götarnas stav, dit betekent ongeveer 'steun der götar (bewoners van Götaland)'. Zie echter ook het artikel van Gösta Holm 'Namnet Gustav' in het Zweedse tijdschrift Namn och Bygd 62 (1974) blz 61-77. Op grond van Slavische invloed aan het eind van het Viking-tijdperk ziet hij er een Oudslavische naam Gostislaw in (Indogerm. *ghosti 'vreemdeling', vergelijk Nederlandse gast en -slaw 'roem'). Verschillende koningen van Zweden droegen de naam, maar hij heeft zich over Europa verspreid door Gustaaf Adolf (1595-1632). Hij wordt beschouwd als verdediger van het protestantisme, met name in Duitsland. Dit werd vooral zo na 1832, de herdenking van zijn sterfdag (in de slag bij Lützen, 1632). De naam verbreidde zich daardoor snel. De Gustaf Adolf-vereniging heeft hiertoe veel bijgedragen. Nog vaak worden deze twee namen tezamen als doopnaam gegeven.